دیسک های بین مهره ای دارای دو عملکرد اصلی می باشند، جدا کردن جسم های مهره ای از هم و به تبع آن افزایش حرکت در دسترس و انتقال بار از یک جسم مهره ای به جسم مهره ای بعدی می باشد. بنابراین، اندازه دیسک بین مهره ای با میزان حرکت و بزرگی بارهایی که باید منتقل شوند، ارتباط دارد. اندازه دیسک های بین مهره ای که حدود 20 درصد تا 30 درصد طول ستون مهره ای را تشکیل می دهند، از نواحی گردن به طرف ناحیه ی کمری افزایش می یابد.

ضخامت دیسک از حدود 3 میلی متر در ناحیه ی گردن، جائی که بارهای تحمل وزن کمترین است تا حدود 9 میلی متر در ناحیه ی کمری جائیکه بارهای تحمل وزن بیشترین هستند افزایش می یابد. اگر چه در ناحیه ی گردن کوچکترین دیسکها و در ناحیه ی کمری بزرگترین دیسکها وجود دارند، ولی نسبت بین ضخامت دیسک و ارتفاع تنه مهره ای، حرکت قابل دسترس را تعیین می کند، هر چه نسبت فوق بیشتر باشد میزان تحرک بیشتر خواهد بود. این نسبت در ناحیه ی گردن بیشترین و درناحیه ی کمری کمتر از آن و در ناحیه ی توراسیک حداقل می باشد. این نشان می دهد که نیازهای عملکردی در نواحی گردن و کمری بیشتر نیازمند تحرک هستند و در ناحیه ی پشتی بیشتر نیازمند ثبات هستند.

اکثر اطلاعات مربوط به ساختار و عملکرد دیسکهای بین مهره ای از مطالعات انجام شده در ناحیه ی کمری جمع آوری شده است. تا مدتها این طور فکر می شد که دیسکهای نواحی گردن و توراسیک مشابه دیسکهای ناحیه ی کمری هستند، تا اینکه مشخص شد واقعیت ندارد و خصوصا در مورد دیسکهای بین مهره ای ناحیه ی گردن تفاوت بیشتر است.

دیسکهای بین مهره ای از سه قسمت تشکیل شده اند: نوکلئوس پولپوزوس، آنولوس فیبروزوس، صفحه ی انتهایی مهره ای. هسته دیسک ماده ای ژلاتینی است که در مرکز دیسک یافت می شود، آنولوس فیبروزوس یک حلقه ی خارجی فیبروز می باشد و صفحه ی انتهایی مهره لایه ی غضروفی پوشاننده سطوح فوقانی و تحتانی دیسک است که آن را از استخوان اسفنجی جسم های مهره ای بالا و پایین مجزا می کند. اساسا فتق دیسک یعنی آزاد شدن هسته از آنولوس فیبروزوس. هنگامی که دیسک فتق پیدا می کند و ریشه ی عصب مربوطه را درگیر می کند، اگر فتق دیسک ریشه ی عصبیL5 – S1 را درگیر کند درد مربوط به عصب سیاتیک است و به آن سیاتیکا می گویند. درد واقعی عصب سیاتیک فقط در 35 درصد افراد درگیر وجود دارد. این درد اغلب 6 تا10 سال بعد از شروع کمردرد دیده می شود. گاهی با شروع درد سیاتیکی، درد کمر ازبین می رود و آن هم به دلیل پارگی کامل فیبرهای آنولوس است که فشار روی آنها را کم می کند.

سیاتیک دردی تیر کشنده است در قسمت پایین کمر و هیپ که به سمت پایین و پشت ران و به درون پا، انتشار پیدا می کند. سیاتیکا معمولا به علت فتق دیسک بین مهره ای کمری ایجاد می شود که اغلب ریشه ی عصبی L5 یا S1 را تحت فشار قرار می دهد. نسبت قطر سوراخ بین مهره ای به قطر عصب در ناحیه ی کمری کم می شود و احتمالا به همین دلیل سیاتیک در این ناحیه شایع است. درد معمولا با حرکت مهره ها مانند خم شدن، سرفه، عطسه و کشش تشدید شده و اغلب با نشستن یا دراز کشیدن بهتر می شود، برخلاف درد ناشی از تومورهای مهره ای یا نخاعی که با داراز کشیدن به مدت طولانی تشدید می شود. در معاینه از بین رفتن لوردوزیس طبیعی کمر، گرفتگی عضلات پارااسپاینال و تشدید درد با صاف بالا آوردن پا (ناشی از کشیدگی ریشه های کمری تحتانی) دیده می شود.

درمان سیاتیک

درمان سیاتیکا هم همانند سایر دیسکهای ناحیه ی کمری می باشد. استراحت در اولین مرحله، توصیه می شود. پرهیز از فعالیت های مکانیکی، باربرداری و … در کاهش علائم موثر است. فیزیوتراپی بهترین درمان برای انواع دیسکها و درگیری ریشه های عصبی از جمله سیاتیک می باشد. فیزیوتراپی سوگند خدمات مربوط به انواع مشکلات کمری و ارتوپدی را ارائه می کند. درد سیاتیک در صورت پیشرفت و در مراحل پیشرفته و عدم پاسخ به درمانهای نگه دارنده حتما باید جراحی شود.

کلینیک فیزیوتراپی سوگند یکی از بهترین مراکز درمانی در شرق تهران می باشد که جهت درمان سیاتیک قبل و بعد از عمل در حال ارائه ی خدمات است.

تلفن تماس: 77163317-021 / 77175345-021